Szanowni
Państwo,
w 2025 roku Związek Kompozytorów Polskich obchodzi Jubileusz 100-lecia istnienia. Przed stu laty powstało Stowarzyszenie Kompozytorów Polskich, a przy jego narodzinach był sam Karol Szymanowski. Stowarzyszenie działało również podczas wojny, pomagając swoim członkom. W 1945 roku prezes Adam Wieniawski zdawał raport z działalności SKP na zwołanym przez nowe władze w Krakowie Zjeździe Kompozytorów Polskich. Wbrew nadziejom środowiska na kontynuowanie działalności Stowarzyszenie zostało rozwiązane, a komunistyczne władze powołały nowy Związek Kompozytorów Polskich. W 1948 roku do kompozytorów dołączyli muzykolodzy, których oczekiwanym przez komunistów zadaniem miało być kontrolowanie przestrzegania przez kompozytorów w swojej twórczości zasad socrealizmu. Środowisko ZKP oparło się jednak na ogół naciskom władz i po epoce stalinowskiej działało autonomicznie, kontestując nieraz działanie władz nie tylko w dziedzinie kultury.
Dzisiaj, mimo odejścia komunizmu, kompozytorzy i muzykolodzy polscy są w jednym związku razem i z obopólną korzyścią, a Związek Kompozytorów Polskich jest jedną z najważniejszych organizacji życia muzycznego w Polsce i ma uznaną pozycję w europejskiej społeczności kompozytorskiej. Światową renomą cieszy się organizowany przez ZKP Międzynarodowy Festiwal Muzyki Współczesnej „Warszawska Jesień”, który podjął w 1956 roku dzieło Karola Szymanowskiego – podniesienie polskiej muzyki narodowej na poziom europejskiego uniwersalizmu. To była perspektywa działania Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich przed stu laty i to jest dzisiaj celem Związku Kompozytorów Polskich.
Otworzyliśmy obchody Jubileuszu uroczystym, 42. Walnym Zebraniem Członków ZKP 13 i 14 czerwca 2025 roku. Do obchodów włączy się 68. Międzynarodowy Festiwal Muzyki współczesnej, odbywający się tym roku w dniach od 19 do 27 września. Głównym przedsięwzięciem stulecia będzie festiwal współorganizowany przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca, zaplanowany od 3 do 14 listopada 2025 roku w Warszawie, na który złoży się dziewięć koncertów przygotowanych przez Oddziały ZKP z całej Polski. Koncert każdego Oddziału będzie prezentował program nawiązującym do lokalnej współczesności kompozytorskiej, ale i do lokalnej tradycji. Będzie to wyjątkowa szansa na zaprezentowanie w jednym miejscu, w Warszawie, szerokiego przekroju ogólnopolskiej twórczości kompozytorskiej z perspektywy lokalnych środowisk muzycznych.
Dodatkowym wydarzeniem w ramach festiwalu będzie koncert-prezent Uniwersytetu Muzycznego Fryderyka Chopina dla ZKP, na którym przedstawione zostaną utwory kompozytorów związanych z warszawską uczelnią muzyczną w ciągu minionych 100 lat. Festiwal zakończy koncert w dniu 14 listopada 2025 roku, zorganizowany i sfinansowany przez Filharmonię Narodową. Program finałowego koncertu będzie zawierał trzy charakterystyczne utwory największych kompozytorów polskich okresu 100-lecia. Najpierw utwór Karola Szymanowskiego – ojca nowej muzyki polskiej, jednego z założycieli Stowarzyszenia Kompozytorów Polskich, III Symfonia „Pieśń o nocy” op. 27. Potem Koncert na orkiestrę Witolda Lutosławskiego, w którym geniusz kompozytora przezwycięża zadekretowany wówczas przez komunistów socrealizm. Wreszcie Krzysztof Penderecki – Honorowy Prezes ZKP, będzie reprezentowany przez Przebudzenie Jakuba. Orkiestrą Filharmonii Narodowej będzie dyrygował Antoni Wit.
O wszystkich wydarzeniach Jubileuszu 100-lecia działania zorganizowanego polskiego środowiska kompozytorskiego i muzykologicznego na rzecz polskiej kultury będziemy informowali na niniejszej stronie. Znajdą tu Państwo również historię Związku Kompozytorów Polskich przedstawioną w czterech artykułach oraz inne materiały związane z Jubileuszem i ZKP. Będą także osobiste wspomnienia i trochę humoru.
Oddajemy Państwu w tej chwili portal Jubileuszowy 100-lecia Związku Kompozytorów Polskich in statu nascendi, będziemy go dopełniać i rozwijać aż do kulminacji jesienią tego roku. Zapraszam!
Mieczysław Kominek
Prezes Związku Kompozytorów Polskich
1 czerwca 2025